“Samen zweten, samen eten, samen overleven — dat was de eerste menselijke samenleving.”
Je denkt misschien dat jouw lichaam prima functioneert in dit leven van cappuccino’s, bureaustoelen en Netflix-marathons. Maar eh… verassing: je lijf is nog steeds een holbewoner op sabbatical in een wereld vol koelkasten, deadlines en Airfryers. En geloof me, dat gaat niet soepel.
Ik las een boek dat dit pijnlijk duidelijk maakt (maar dan op een briljante, goed onderbouwde manier):
📖 The Story of the Human Body – Daniel Lieberman
Het is zo’n boek dat je laat lachen, knikken en dan naar je eigen leven laat kijken alsof je per ongeluk in een simulatie leeft die je nooit bewust gekozen hebt.
Mismatch: de reden waarom je lichaam moppert
Lieberman noemt het “mismatch diseases”. Ziekten die ontstaan omdat je lichaam is gebouwd voor een wereld die allang niet meer bestaat. Denk aan:
- Obesitas
- Diabetes type 2
- Rugklachten
- Hartproblemen
- Depressie (ja, ook dat)
Niet omdat je lichaam stuk is, maar omdat jij leeft als een verwende bankhanger met wifi, terwijl je lijf denkt dat je nog steeds jaagt op herten en vijgen plukt.
We zijn letterlijk gemaakt om te rennen. Niet op deadlines, maar op benen.
Volgens Lieberman is jouw lichaam een loopmachine. Niet eentje die sprint voor goud, maar eentje die gewoon eindeloos doorstapt. En dat zie je aan:
- Lange benen (voor efficiëntie)
- Grote bilspieren (voor stabiliteit, niet voor Instagram)
- Zweetklieren (voor koeling)
De mens is een dier dat loopt, zweet en hoopt dat het avondeten niet weggerend is.
En nu? We zweten in de sportschool omdat we te veel hebben gegeten. Ironisch toch?
Een lichaam gebouwd voor schaarste… dat leeft in all-you-can-eat land
Ooit was er honger, dorst, hitte, kou, en af en toe een besje. Nu hebben we UberEats, airco, verwarmde autostoelen en snackautomaten die meer keuzes hebben dan de gemiddelde datingapp na tien minuten swipen.
Jouw lichaam snapt daar niks van. Het denkt nog steeds dat het elk vetje moet opslaan alsof de winter eraan komt. Alleen komt die heftige winter nooit, behalve dan als marketingcampagne voor warme chocolademelk.
“We hebben een lichaam dat gebouwd is voor een wereld die niet meer bestaat.”
Zitten: de stille moordenaar met armleuningen
Zitten is het nieuwe roken, zeggen ze. Nou, zitten is eigenlijk erger. Want we doen het de hele dag, soms zelfs als we sporten (zitten op de fiets). Lieberman zegt:
- Slechte bloedsomloop
- Verzwakte spieren
- Insulineresistentie
- Meer kans op depressie
En dat uurtje sporten? Leuk hoor, maar het compenseert niet voor tien uur zitten. Je lijf wil verspreid bewegen, niet een intens sprintje tussen twee Netflix-afleveringen door.
Waarom je constant snakt naar suiker, vet en zout
Hint: je bent niet zwak. Je bent geprogrammeerd. Onze hersenen zijn dol op:
- Suiker → snelle energie
- Vet → energievoorraad
- Zout → essentieel voor overleving
Allemaal top in de natuur. Maar nu? Wordt dat instinct keihard uitgebuit door een industrie die jouw brein begrijpt, maar jouw welzijn negeert.
“You’re not weak for craving sugar. You’re wired for it — and they know it.”
Dus je hapt in een ‘gezonde’ reep en denkt dat je goed bezig bent. Maar je lijf denkt: “Waar is de antilope?
De vicieuze cirkel van teveel eten en te weinig doen
- Je eet meer dan nodig
- Je lijf slaat het op als vet
- Je voelt je futloos
- Je beweegt minder
- Je hebt nog meer trek
- Herhaal totdat je denkt dat het ‘gewoon ouder worden’ is
Nee, je bent niet oud. Je bent alleen evolutionair gezien de weg kwijt.
Jager-verzamelaar vs. jij
- Zij: 15.000 tot 25.000 stappen per dag, hurkend, lopend, tillend, jagend.
- Jij: 5.000 stappen, een bureaustoel en een koffiemok
En zij hadden geen sportabonnement. Want hun leven was beweging. Niet gepland. Gewoon… leven.
Waarom veranderen zo moeilijk is
Omdat je brein denkt: “Rust is goed. Eten is fijn. Beweging = gevaar.”
En je omgeving zegt: “Hier, heb een stoel. En een donut. En een app zodat je niet hoeft op te staan.”
Lieberman zegt het duidelijk:
“In a world of abundance, restraint becomes survival.”
Oftewel: zelfbeheersing is de nieuwe superkracht. Niet wat je brein wil. Wel wat je nodig hebt.
Ondervoed met overgewicht?
Ja. Dat kan. Zelfs mensen met een maatje meer kunnen alle signalen van ondervoeding hebben:
- Cravings
- Slechte huid
- Futloosheid
- Slaapproblemen
- Stemmingswisselingen
Waarom? Omdat we eten wat vult, niet wat voedt.
Wat eten we dan?
Ultra-bewerkte troep met een gezondheidslabel erop, bedacht door dezelfde industrie die ons eerst ziek maakt en daarna ‘oplossingen’ verkoopt in pillenvorm.
Wat eten we (bijna) niet meer?
- Bittere groenten (rucola, witlof — voor veel mensen horror)
- Gefermenteerde dingen (behalve wijn)
- Echte vetten (dierlijk vet, boter)
- Organen (want: bah)
Wat kun je doen?
- Sta elk halfuur op
- Wissel je zithoudingen (en nee, schuin liggen telt niet)
- Beweeg op lage intensiteit, vaak
- Eet minder bewerkt, meer echt
- Slaap fatsoenlijk
- Stress minder (of in ieder geval over dingen die bestaan)
Niemand zegt dat je moet jagen op je avondeten. Maar het zou helpen als je tenminste weet wat er in zit.
En de gezondheidszorg?
Die komt pas in actie als je lichaam omvalt. Want preventie verkoopt niet. Pillen wel.
Lieberman is er helder over:
“We spend billions treating diseases that we could prevent for pennies.”
Misschien moeten we minder fixen en meer voorkomen.
Dus: je bent niet kapot. Je leeft gewoon verkeerd.
Dat is eigenlijk best hoopvol, toch? Want het betekent dat jij de regie kunt nemen. Niet door perfect te zijn. Maar door eerlijk te kijken naar hoe jouw lichaam echt werkt.
En wil je je brein echt aan het denken zetten?
Dan is dit boek je volgende stap:
👉 The Story of the Human Body – Daniel Lieberman
Ik las het. En ik zit nu een stuk minder stil — behalve om dit voor je te typen.
Liefs,
Valerie 💗
Ook interessant om te lezen:
– Waarom geven we zo snel op met sporten?
– Waarom zijn noten zo goed voor je brein?
– Kun je écht je mindset verbeteren door wat je eet?
💗 Wil je me steunen?
Dat kan heel simpel! Shop via m’n bol.com- linkjes zoals hieronder (kost jou niks extra’s) of geef een kleine bijdrage. Zo help je mij om blogs als deze te blijven schrijven.
👉 Doneer of abonneer je gratis – jouw support maakt echt het verschil.
Geef een reactie