Zelfdiscipline Opbouwen: De Sleutel tot Succes in 10 Tips

Zelfdiscipline is de sleutel tot het bereiken van je doelen, maar veel mensen onderschatten hoe belangrijk het echt is. Vaak hoor je dingen als: “Als het niet goed voelt, stop ik maar.” Maar de realiteit is dat je niet altijd kunt wachten op het juiste gevoel of motivatie. Soms moet je gewoon doen wat nodig is, ook al voelt het even lastig.

Waar draait zelfdiscipline om?

Discipline draait niet om jezelf pushen tot je erbij neervalt. Het gaat om bewuste keuzes maken, ongeacht je gevoelens op dat moment. Het geeft je de kracht om door te zetten en dingen af te ronden, zelfs als de motivatie even zoek is en je weerstand voelt.

In deze blog deel ik praktische, haalbare tips om je zelfdiscipline te versterken, zodat je niet alleen begint aan je doelen, maar ze ook echt bereikt. Let’s go!

Wat is zelfdiscipline eigenlijk?

Discipline zorgt ervoor dat jij het stuur van je eigen leven in handen hebt. Het betekent dat je niet zomaar doet wat je emoties of gedachten op dat moment zeggen, maar dat je die gebruikt als input om een bewuste keuze te maken. Je bewustzijn is de baas. Dus zelfs als je lichaam zegt “Ik ben moe” of je gedachten zeggen “Ik heb geen zin”, kun jij besluiten om toch te doen wat nodig is.

De gevolgen van het ontbreken van zelfdiscipline

Als je geen discipline hebt, zit je een beetje vast. Je laat je dan leiden door wat je voelt, denkt of hoe je lichaam zich op dat moment voelt. Mensen zonder discipline worden vaak heen en weer geslingerd door hun emoties. In plaats van die emoties te gebruiken als informatie, laten ze die emoties de baas spelen. Stel je voor dat je een kompas hebt, maar in plaats van het te gebruiken om te navigeren, laat je het bepalen waar je naartoe gaat, zonder zelf te kiezen. Dat is een beetje hoe het werkt als je jezelf laat leiden door je emoties in plaats van zelf aan het stuur te zitten.

Gebruik je emoties als informatie, niet als bestuurder

Discipline betekent niet dat je je emoties of gedachten negeert. Het betekent juist dat je die informatie gebruikt om de juiste keuze te maken, zelfs als dat soms ongemakkelijk voelt. Je maakt dan keuzes die in lijn zijn met je doelen en waarden en dat zorgt ervoor dat je meer controle hebt over jezelf en wat je doet.

Zelfdiscipline en weerstand

We kunnen niet spreken over discipline zonder ook weerstand te benoemen. Als we zeggen dat iemand gedisciplineerd is, bedoelen we dat die persoon in staat is om actie te ondernemen, ongeacht hoe hij of zij zich voelt. Dit betekent dat je doet wat nodig is om je doelen te bereiken, zelfs als het moeilijk of pijnlijk is. Ook al heb je verleidingen om op te geven, je gaat toch door.

Wat is weerstand precies?

Weerstand kan van binnenuit komen (je gedachten, je emoties) of van buitenaf (situaties of mensen om je heen). Stel je voor dat je hebt afgesproken met een vriend, maar ‘s ochtends denk je ineens: “Pfff, het kost zoveel moeite om me aan te kleden, de deur uit te gaan en de bus te pakken.” Die gedachten zijn een vorm van weerstand. Iemand zonder discipline zou die weerstand voelen en denken: “Dit is een teken, ik moet afzeggen.” Een gedisciplineerd persoon daarentegen zou de weerstand herkennen, er rekening mee houden, maar alsnog een beslissing nemen die in lijn is met hun waarden en doelen.

Weerstand: Signaal om te stoppen of om door te gaan?

Soms is weerstand een teken dat je iets niet moet doen. Maar vaak is het juist een signaal dat je iets in jezelf moet oplossen – misschien een oude overtuiging of een trauma dat getriggerd is. Of het kan gewoon zijn dat ongemak een deel is van het bereiken van iets belangrijks. In zo’n geval moet je ‘ja’ zeggen tegen het ongemak en toch doorgaan.

“Discipline is de brug tussen doelen en prestaties.”

Misverstanden over weerstand en discipline

Mensen die geen discipline hebben, interpreteren weerstand vaak verkeerd. Ze voelen ongemak of pijn en denken automatisch: “Dit betekent dat ik moet opgeven of stoppen.” Maar dat is niet altijd waar. Als je weerstand voelt, betekent dat gewoon dat er een boodschap is. Net zoals wanneer je telefoon een melding geeft: je hebt een bericht. Je weet pas wat de boodschap is als je die melding opent.

Dus in plaats van te denken dat weerstand betekent dat je iets moet vermijden, moet je die weerstand juist gaan onderzoeken. Misschien betekent het dat je iets moet oplossen. Of misschien is het gewoon ongemakkelijk omdat je jezelf aan het stretchen bent en dat is prima.

De gevaren van geen discipline hebben

Als je geen discipline hebt, loop je het risico dat je je eigen weerstand gaat volgen. In plaats van door te zetten wanneer iets lastig wordt, geef je op. Dat zorgt ervoor dat je nooit ergens echt komt. Je begint aan dingen, maar rondt ze niet af. Je leeft dan volgens wat op dat moment het makkelijkste voelt, maar dat leidt niet tot succes of voldoening op de lange termijn.

Stel dat je besluit om een studie af te ronden, maar na een paar weken voelt het niet meer goed. Je voelt weerstand om te studeren en dus stop je. Dan vertel je jezelf misschien dat de studie niet voor jou is, terwijl de echte reden misschien is dat je bang bent om te falen. Als je je emoties altijd laat bepalen wat je doet, mis je kansen om door te zetten en te groeien.

Discipline en het najagen van je doelen

Zelfs als iets niet fijn voelt, betekent dat niet altijd dat je het moet vermijden. Sterker nog, veel dingen die de moeite waard zijn, komen met een flinke portie ongemak en zelfs pijn. Denk aan een topsporter: zij bereiken hun doelen door door te zetten, ook al moeten ze soms door fysieke pijn heen. Het gevoel van ‘juistheid’ kan bestaan, zelfs als iets moeilijk of ongemakkelijk is.

Je kunt leren om een nieuwe betekenis te geven aan ongemak. Je kunt het zien als een teken dat je ergens aan werkt dat belangrijk voor je is. Succes komt met uitdagingen en de manier waarop je naar die uitdagingen kijkt, bepaalt hoe je ermee omgaat. Iemand die gedisciplineerd is, ziet die uitdagingen niet als een teken om te stoppen, maar als een kans om te groeien.

Discipline en bewuste keuzes

Mensen die geen discipline hebben, hebben de neiging om passief te leven. Ze wachten tot dingen gebeuren, in plaats van actief hun leven te sturen. Ze vergeten dat ze niet hier op aarde zijn om zomaar wensen te hebben die vanzelf uitkomen. Je bent hier om nieuwe wensen te creëren en actief te werken aan het realiseren daarvan. Discipline helpt je om actief bezig te zijn met het manifesteren van je doelen. Het zorgt ervoor dat je in controle bent over jezelf, je gedachten, je emoties en je lichaam. Dit betekent dat je niet overgeleverd bent aan wat er om je heen gebeurt.

Discipline is doen wat nodig is, ook als je er geen zin in hebt.

Discipline ontwikkel je stap voor stap

Het goede nieuws is dat zelfdiscipline iets is wat je kunt ontwikkelen. Niemand wordt geboren met een perfect gevoel van discipline. Het is als een spier die je traint. Hoe meer je het oefent, hoe sterker het wordt en hoe makkelijker het is om het toe te passen in verschillende situaties.

Begin klein en bouw op

Als je worstelt met discipline, kun je beginnen met kleine stappen. Stel jezelf kleine uitdagingen die wat weerstand oproepen, maar die wel haalbaar zijn. Het hoeft niet meteen iets groots te zijn. Denk bijvoorbeeld aan iets simpels zoals elke dag tien minuten mediteren, 5 nieuwe woorden per dag leren in een andere taal of elke dag een gezonde lunch kiezen in plaats van een ongezonde. Door dit soort kleine dingen consequent te doen, train je jezelf om weerstand te overwinnen. En iedere keer dat je zo’n uitdaging aangaat, word je sterker in het beheersen van je wilskracht.

Positieve associaties met zelfdiscipline

Een goede tip is om eens na te denken over momenten in je leven waarin discipline jou iets positiefs heeft opgeleverd. We vergeten vaak hoe vaak discipline ons heeft geholpen iets te bereiken, omdat we geneigd zijn te focussen op de keren dat het niet lukte. Maak een lijst van momenten waarop doorzetten je iets heeft gebracht. Misschien heb je iets afgemaakt waar je trots op bent of heb je iets moeilijks overwonnen. Het herinnert je eraan dat discipline beloond wordt.

Wat wil je nu bereiken?

Als je serieus aan de slag wilt met discipline, is het handig om eerst duidelijk te hebben waar je nu echt aan wilt werken. Maak een korte lijst van één of een paar dingen die je belangrijk vindt en waar je gedisciplineerd in wilt zijn. Probeer niet meteen een hele waslijst te maken want dat kan overweldigend zijn. Kies een paar dingen waar je je op wilt focussen en zet die op papier.

Waarom zijn deze doelen belangrijk?

Zodra je die dingen hebt opgeschreven, bedenk dan waarom ze zo belangrijk voor je zijn. Wat is de motivatie erachter? Waarom wil je juist hierin gedisciplineerd zijn? Als je het even moeilijk hebt en je motivatie dreigt weg te zakken, kun je altijd terugkijken naar die redenen. Het herinnert je aan waarom je deze doelen hebt gesteld en helpt je om toch door te zetten, ook als je even geen zin hebt.

Word verliefd op uitdagingen

Mensen die het goed doen met discipline hebben vaak een positieve relatie met uitdagingen. Dat betekent niet dat ze het leuk vinden om door moeilijke dingen heen te gaan, maar ze zien uitdagingen niet automatisch als iets negatiefs. Ze weten dat elke tegenslag, fout of zwakte een kans is om beter te worden en meer te leren.

Iemand zonder discipline ziet een uitdaging vaak als een teken om te stoppen, maar iemand met discipline ziet het als een kans om te groeien. Je hoeft niet meteen van elke uitdaging te houden, maar probeer het te zien als iets dat erbij hoort en dat je sterker maakt.

Tegenslag is geen einde, maar een kans om te leren en sterker terug te komen.

Maak een plan: de ‘Als, dan’-methode

Een handige manier om je discipline te versterken, is door vooraf een plan te maken voor momenten waarop je in de verleiding komt om af te haken. Het idee is simpel: je bedenkt vooraf wat je gaat doen als er weerstand of verleiding op je pad komt.

Stel dat je hebt besloten om een project af te ronden. Je weet dat je tussendoor misschien een WhatsApp-bericht krijgt van een vriend die vraagt of je iets leuks wilt doen. In plaats van op dat moment te beslissen (wat lastig kan zijn als je verleid wordt om iets leuks te doen), maak je vooraf een afspraak met jezelf: “Als ik een uitnodiging krijg, dan blijf ik bij mijn plan en werk ik verder aan mijn project.” Dit helpt je om je niet te laten afleiden en zorgt ervoor dat je beter bij je doelen blijft.

Het ongemak omarmen

Veel dingen die de moeite waard zijn, komen met een vorm van ongemak. Of het nu gaat om het leren van iets nieuws, het ontwikkelen van fysieke fitheid, het aangaan van een diepe en waardevolle relatie of zelfs persoonlijke groei – allemaal vereisen ze een bepaalde mate van doorzettingsvermogen, zelfs als het moeilijk wordt. Je moet accepteren dat niet alles in het leven meteen prettig aanvoelt. Soms betekent iets dat niet goed voelt gewoon dat je je grenzen aan het verleggen bent en dat hoort erbij.

Denk maar eens aan een professionele atleet. Niemand bereikt de top zonder door pijn en ongemak heen te gaan. Die ongemakkelijke momenten betekenen niet dat ze moeten stoppen, maar dat ze zichzelf aan het verbeteren zijn. Hetzelfde geldt voor jou: het gevoel van juistheid kan aanwezig zijn, zelfs als iets moeilijk of ongemakkelijk is.

Je bewustzijn gebruiken om te kiezen

Je emoties, gedachten en fysieke signalen geven je de hele dag door informatie. Maar die informatie is niet altijd accuraat of behulpzaam. Je bewustzijn en vrije wil zijn er om die informatie te verwerken en er de juiste conclusies uit te trekken. Dit betekent dat je niet blindelings je emoties of gedachten moet volgen, maar dat je bewust moet kiezen wat in je beste belang is.

Discipline is niet hetzelfde als jezelf forceren

Sommige mensen denken dat discipline betekent dat je jezelf moet forceren, ook als je echt ergens tegenop ziet. Ze verwarren discipline met ‘bulldozing’, wat inhoudt dat je jezelf compleet negeert en over je eigen grenzen heen gaat. Maar discipline gaat juist over het werken met jezelf, niet tegen jezelf. Het betekent dat je begrijpt waarom er weerstand is en hoe je die kunt oplossen om toch de juiste keuze te maken.

Als je jezelf telkens forceert, werk je tegen jezelf in en dat houd je niet vol. Het gaat erom dat je de weerstand voelt, onderzoekt waarom het er is en dan een bewuste keuze maakt die in lijn is met wat je echt wilt bereiken. Zo zorg je ervoor dat je jezelf niet saboteert, maar juist ondersteunt in je eigen groei.

Discipline is vrijheid

Klinkt misschien gek, maar discipline kan je juist vrijheid geven. Als je discipline ontwikkelt, ben je niet langer een speelbal van je emoties, gedachten of wat anderen van je willen. Je bent dan degene die bepaalt hoe je leven eruitziet en dat geeft je vrijheid om te doen wat echt belangrijk voor je is. Je maakt bewuste keuzes in plaats van reactief te zijn op wat er om je heen gebeurt.

Hoe ontwikkel je zelfdiscipline?

Discipline is niet iets dat je in één keer onder de knie hebt. Het is een vaardigheid die je kunt trainen, net zoals een spier. En het begint met kleine stappen. Door regelmatig kleine overwinningen te behalen, train je jezelf om weerstand te overwinnen en door te zetten.

Kijk naar je relatie met discipline

Een belangrijke eerste stap is om te onderzoeken hoe jij over discipline denkt. Wat zijn je overtuigingen over discipline? Vind je het iets negatiefs, iets dat voelt als een last of beperking? Of zie je het als een hulpmiddel dat je dichter bij je doelen brengt? Je relatie met discipline bepaalt hoe je ermee omgaat. Als je discipline ziet als iets wat je tegenwerkt, is het logisch dat je het moeilijk vindt om het te omarmen.

Vind je motivatie

Discipline draait voor een groot deel om motivatie. Als je niet gemotiveerd bent, is het moeilijk om door te zetten, vooral als het moeilijk wordt. Vraag jezelf af: Wat motiveert mij? Waarom wil ik gedisciplineerd zijn in dit specifieke gebied van mijn leven? Door die motivatie helder voor ogen te hebben, kun je jezelf eraan herinneren waarom het de moeite waard is om vol te houden, zelfs als het even tegenzit.

Kleine uitdagingen, grote impact

Begin klein. Stel jezelf uitdagingen die net buiten je comfortzone liggen, maar wel haalbaar zijn. Het idee is dat je jezelf eraan herinnert dat je in staat bent om weerstand te overwinnen. En elke keer dat je een kleine uitdaging overwint, bouw je aan je zelfvertrouwen en je discipline.

Maak een lijst van successen

We zijn vaak geneigd om te focussen op de keren dat iets niet is gelukt, maar juist de momenten waarop je succesvol was, zijn belangrijk om te onthouden. Maak een lijst van alle momenten waarop je door discipline iets hebt bereikt. Denk aan kleine dingen zoals het afmaken van een boek, een project op je wer of iets simpels als een dagelijkse routine volhouden. Door te zien wat discipline je heeft gebracht, maak je een positieve associatie tussen discipline en succes.

Het helpt ook om naar anderen te kijken die door zelfdiscipline iets moois hebben bereikt. Misschien ken je iemand die, ondanks tegenslagen, zijn of haar doelen heeft bereikt door door te zetten. Dit kan je inspireren en laten zien dat discipline echt loont.

Kies waar je gedisciplineerd in wilt zijn

Discipline wordt pas echt effectief als je het toepast op de dingen die er voor jou toe doen. Kies daarom één of twee dingen waar je gedisciplineerd in wilt zijn en richt je daarop. Dit kunnen persoonlijke doelen zijn zoals gezond eten, sporten, of het volhouden van een leerproces. Schrijf deze doelen op en verbind jezelf eraan. Houd altijd in gedachten waarom deze dingen belangrijk voor je zijn, zodat je gemotiveerd blijft.

Vind de betekenis achter je doelen

Een belangrijke drijfveer voor discipline is de betekenis die je hecht aan je doelen. Waarom is dit belangrijk voor je? Wat wil je ermee bereiken? Als je echt verbonden bent met de betekenis achter je doelen, ben je bereid om zelfs door ongemak en weerstand heen te gaan. Denk bijvoorbeeld aan iemand als William Wallace uit Braveheart – hij ging door extreme pijn, maar dat deed hij omdat zijn doelen en overtuigingen zo belangrijk voor hem waren. Wat is jouw ‘waarom’ achter je doelen?

Ontwikkel een ‘als, dan’-plan

Zoals eerder genoemd, is een van de beste manieren om discipline te ontwikkelen, het hebben van een ‘als, dan’-plan. Dit betekent dat je van tevoren bedenkt wat je gaat doen als er een verleiding of afleiding op je pad komt. Zo sta je niet voor verrassingen als het moment daar is. Stel, je hebt besloten om aan een project te werken, maar je weet dat je misschien een berichtje krijgt van een vriend die iets leuks wil doen. Maak vooraf een afspraak met jezelf: “Als ik een uitnodiging krijg, dan blijf ik toch werken aan mijn project.”

Door dit soort afspraken met jezelf te maken, hoef je niet op het moment zelf te beslissen, wat vaak moeilijker is. Je weet al wat je gaat doen en blijft daardoor gemakkelijker op koers.

Discipline is een spier die je kunt trainen

Zoals met alles in het leven, hoe vaker je oefent, hoe beter je wordt. Discipline is net een spier die sterker wordt naarmate je hem meer gebruikt. Dus begin klein, bouw het langzaam op en wees niet te streng voor jezelf als het een keer niet lukt. Het belangrijkste is dat je het steeds opnieuw probeert. Hoe vaker je door weerstand heen breekt, hoe makkelijker het wordt.

Houd je aan je afspraken met jezelf

Discipline gaat niet alleen over het volhouden van afspraken met anderen, maar ook over het trouw blijven aan de afspraken die je met jezelf maakt. Als je hebt afgesproken om elke ochtend een half uur te lezen, probeer die afspraak met jezelf net zo serieus te nemen als een afspraak met een vriend. Vaak geven we prioriteit aan wat anderen van ons verwachten, maar als je discipline wilt opbouwen, is het belangrijk om ook jezelf op die manier te behandelen.

Je zult merken dat hoe vaker je je aan je eigen afspraken houdt, hoe beter je je voelt. Het geeft een gevoel van controle en voldoening. Je bewijst aan jezelf dat je betrouwbaar bent, ook als niemand anders kijkt.

Zie falen als een leerproces

Niemand is perfect. Er zullen dagen zijn waarop je valt, waarop je weerstand niet overwint en de verleiding toch sterker is. Maar dat is oké. Discipline betekent niet dat je nooit faalt, het betekent dat je na elk falen weer opstaat en opnieuw begint. Zie falen als een kans om te leren, in plaats van als een teken dat je moet opgeven.

Een mooi voorbeeld is het leren van een nieuwe vaardigheid. De eerste keer dat je het probeert, gaat het waarschijnlijk niet perfect. Maar naarmate je blijft oefenen, word je steeds beter. Hetzelfde geldt voor discipline: elke dag is een nieuwe kans om te leren en te groeien.

Als je nu denkt: “Dit klinkt allemaal leuk, maar hoe blijf ik gemotiveerd?” dan heb ik goed nieuws! Ik heb een speciaal lied gemaakt om je te helpen focussen en je discipline op te bouwen:

Luister er elke dag naar om je mentale kracht te versterken en je zelfdiscipline naar een hoger niveau te tillen!

Liefs,

Valerie 💖

Meer lezen over doorzetten en zelfbeheersing?

Als je meer wilt weten over het omgaan met weerstand en het versterken van je doorzettingsvermogen, bekijk dan ook deze artikelen:

• Waarom geven we zo snel op met sporten? – Ontdek de valkuilen die ons vaak doen afhaken en leer hoe je kunt blijven volhouden.
• 14 tijdloze levenslessen van Miyamoto Musashi die je kracht en zelfbeheersing brengen – Laat je inspireren door de wijsheden van een legendarische krijger en versterk je zelfdiscipline en mentale kracht.

Extra hulpmiddelen om zelfdiscipline te versterken

Naast de tips die ik heb gedeeld, zijn er ook praktische hulpmiddelen die je kunnen ondersteunen in je reis naar meer discipline. Hier zijn twee producten die je misschien interessant vindt:

• DisciplinePlanner® – Planner – Deze planner helpt je om structuur te creëren, je dagelijkse to-do’s bij te houden en vaste routines op te bouwen. Een perfect hulpmiddel om gedisciplineerd te blijven en je doelen te bereiken.
• Discipline is het doel, Ryan Holiday – Dit inspirerende boek van Ryan Holiday is een krachtig pleidooi voor zelfdiscipline. Het biedt inzichten die je helpen om discipline niet als beperking te zien, maar als de sleutel tot persoonlijke vrijheid en groei.

Gebruik deze hulpmiddelen om jezelf extra te motiveren en stap voor stap te werken aan je doelen.

Vind je mijn blog waardevol? 😊

Misschien wil je iets kopen via deze Bol.com link! Het kost jou niets extra, maar ik krijg een kleine commissie.

Bedankt voor je steun!